"ИН РОҲИ РОСТ АСТ"
(Қуръон, 43.61)
Шамил ва модар
Дар бораи имом Шамил чунин қисса мекунанд: “Баъди шикасти вазнин зери Ахулго дар куҳсор соли мотам эълон карда шуд. Шамил зери таҳдиди катл дар имомат ҳар гуна вақтхуширо манъ кард” Туйҳо, идҳо, маросимҳо бе суруду рақс гузаронида мешуданд.
Қонундорон дар ҳама ҷой онҳоеро ки қоидаҳои шариатро итоат намекарданд, таъқиб мекарданд.
Модари Шамил, ки хислати бевосита ва шуҷоъ дошт, аз писараш ҳам бештар ба ғами мардум ҳамдард буд. Рӯзе вай ба хонаи як ҳамдеҳае, ки дар канори деҳа зиндагӣ мекард, ворид шуд, ки наберааш таваллуд шудааст. Занҳо аз хушнудӣ, манъкуниҳоро фаромуш карда, суруди алла мехонданд, то кудак хоб кунад. Занҳои роҳгузар ҳамон лаҳза ба муридҳои Шамил хабар доданд.
Онҳо фавран ба ин хона омада ба таҳдиду таҳқир шуруъ карданд. Аммо баробари фаҳмидани он ки дар он хона модари Шамил аст, ба худи вай оиди ҳодисаи рухдода хабар доданд. Шамил фармон дод модарашро ба маҳкамаи шариат даъват кунанд. Дар маҳкама ҳукм бароварда шуд, ки модари Шамил бо 25 калтак задан ҷазо дода шавад. Қозиҳо ва иҷрочиёни маҳкамаи шариатӣ – нукарон дар ҳолати дудилагӣ буданд: ҳама медонистанд, ки модар тоқати чунин ҷазоро надорад. Он вақт Шамил гуфт: “Барои вайрон кардани қонунҳои муқарарнамудаи шариат ҷазо пешбинӣ шудааст, ва аз ҷазо касе дар имомат озод карда намешавад” Ман ҳамчун писар ҷазои барои модарам таъиншударо ба худам мегирам. Вай пушташро луч карду зери зарбаи қамчин хобид”.
Қонундорон дар ҳама ҷой онҳоеро ки қоидаҳои шариатро итоат намекарданд, таъқиб мекарданд.
Модари Шамил, ки хислати бевосита ва шуҷоъ дошт, аз писараш ҳам бештар ба ғами мардум ҳамдард буд. Рӯзе вай ба хонаи як ҳамдеҳае, ки дар канори деҳа зиндагӣ мекард, ворид шуд, ки наберааш таваллуд шудааст. Занҳо аз хушнудӣ, манъкуниҳоро фаромуш карда, суруди алла мехонданд, то кудак хоб кунад. Занҳои роҳгузар ҳамон лаҳза ба муридҳои Шамил хабар доданд.
Онҳо фавран ба ин хона омада ба таҳдиду таҳқир шуруъ карданд. Аммо баробари фаҳмидани он ки дар он хона модари Шамил аст, ба худи вай оиди ҳодисаи рухдода хабар доданд. Шамил фармон дод модарашро ба маҳкамаи шариат даъват кунанд. Дар маҳкама ҳукм бароварда шуд, ки модари Шамил бо 25 калтак задан ҷазо дода шавад. Қозиҳо ва иҷрочиёни маҳкамаи шариатӣ – нукарон дар ҳолати дудилагӣ буданд: ҳама медонистанд, ки модар тоқати чунин ҷазоро надорад. Он вақт Шамил гуфт: “Барои вайрон кардани қонунҳои муқарарнамудаи шариат ҷазо пешбинӣ шудааст, ва аз ҷазо касе дар имомат озод карда намешавад” Ман ҳамчун писар ҷазои барои модарам таъиншударо ба худам мегирам. Вай пушташро луч карду зери зарбаи қамчин хобид”.
Сухани Аллоҳ чи қадар арзиш дорад?
Худатонро самиман пурсед: “ман метавонистам ба ҷои ин модар бошам? Магар ман қонунҳои Худованди мутаъолро варон кардаам?” - Дар гумон аст ки баъди дида баромадани ҳаёти ҳақиқии худ, инсоне чунин пайдо шавад, ки ба ин суол ҷавоби “не” -ро диҳад. Баробари вайрон кардани қонун бо амал, сухан ва ақида, мо ба таври бе ниҳоят, баробари ба худ ҷалб кардани ҷазои сазовор барои амали содир намудаамон Худованди мутоаъолро хашмгин менамоем.
Баробари дарк кардани гуноҳи худ, ба он иловатан гуноҳи калонтарро илова менамоем, баробари ё паси сар кардани он ҷазои Мутаъол бо садақа ва ё аҳамият надодан ба мушкилот бо боварӣ ҳосил кунонидани худ оиди он ки Худованд меҳрубон аст. Баробари чунин амал кардан, гуноҳи вазнинтар мекунем, бо ин амаламон – сифати Аллоҳ – Адолати Илоҳиро инкор мекунем. Мо ин амалро дидаву дониста мекунем, чунки намехоҳем подоши амаламонро аз руи адолат гирем, чунонки мефаҳмем, ки чизе баробар ба он пешниҳод карда наметавонем, ки тавонад подоши сазовор барои вайрон кардани сухани Худованд шавад. Худ як фикр кунед: дар як тарафи адолати судӣ садақаи мо, дар дигараш – Сухани Аллоҳ бошад! Дар як тараф қурбонии мо, дар дигар тараф – Сухани Аллоҳ! Адолати илоҳӣ моро чи тавр қазоват мекунед? Магар каси бо гуноҳ палидшуда метавонад дар назди назофати Вай истодагарӣ намояд?
Баробари дарк кардани гуноҳи худ, ба он иловатан гуноҳи калонтарро илова менамоем, баробари ё паси сар кардани он ҷазои Мутаъол бо садақа ва ё аҳамият надодан ба мушкилот бо боварӣ ҳосил кунонидани худ оиди он ки Худованд меҳрубон аст. Баробари чунин амал кардан, гуноҳи вазнинтар мекунем, бо ин амаламон – сифати Аллоҳ – Адолати Илоҳиро инкор мекунем. Мо ин амалро дидаву дониста мекунем, чунки намехоҳем подоши амаламонро аз руи адолат гирем, чунонки мефаҳмем, ки чизе баробар ба он пешниҳод карда наметавонем, ки тавонад подоши сазовор барои вайрон кардани сухани Худованд шавад. Худ як фикр кунед: дар як тарафи адолати судӣ садақаи мо, дар дигараш – Сухани Аллоҳ бошад! Дар як тараф қурбонии мо, дар дигар тараф – Сухани Аллоҳ! Адолати илоҳӣ моро чи тавр қазоват мекунед? Магар каси бо гуноҳ палидшуда метавонад дар назди назофати Вай истодагарӣ намояд?
Рузи қиёмат: аз руи марҳамат ва ё аз руи адолат?
Мо медонем, ки дар вақти расидани Рузи Қиёмат Аллоҳ Адолати худро аён мекунад: “Дар он руз ҳар як инсон подошашро барои он мегирад, ки соҳиб шудааст; дар он руз ноадолатӣ нест” (Қуръон, 40:47). Ва ҷони мо ҳам, ба мисли модари Шамил барои амали содир кардаамон лату куб мегирад. Чи тавре пайғамбар Сулаймон гуфтааст: “Инсони парҳезгоре нест дар руи замин, ки накукорӣ карда бошуд, гуноҳ накунад”.
Агар мо нахоҳем, ки аз руи адолат барои худ, гунаҳкорон, интиқоми сазовор -ҷаҳаннамро ҷавобан нагирем: “Дар ҳақиқат, ҷазои гунаҳкорон абадан дар ҷаҳаннам будан аст” (43:74), ва барои он ки Қозии абадӣ бо мо аз руи Марҳамати илоҳӣ амал кунад, Шафоаткунанда ва ё Раҳокунанда лозим аст. Ва танҳо дар ҳолати мавҷудияти чунин Раҳокунанда мо метавонем ба Марҳамати Худои Мутаъол умед бандем.
Агар мо нахоҳем, ки аз руи адолат барои худ, гунаҳкорон, интиқоми сазовор -ҷаҳаннамро ҷавобан нагирем: “Дар ҳақиқат, ҷазои гунаҳкорон абадан дар ҷаҳаннам будан аст” (43:74), ва барои он ки Қозии абадӣ бо мо аз руи Марҳамати илоҳӣ амал кунад, Шафоаткунанда ва ё Раҳокунанда лозим аст. Ва танҳо дар ҳолати мавҷудияти чунин Раҳокунанда мо метавонем ба Марҳамати Худои Мутаъол умед бандем.
Раҳокунанда аз Меҳрубон
Шахсе чунин Раҳокунанда метавонад шавад, ки соҳиби сифат ва салоҳияти муайян аз Аллоҳ дошта бошад:
- Вай бояд мутлақо дар назди Қонунҳои Худои Мутаъол тоза бошад, токи барои гуноҳҳои худ ҷазо набинад.
- Аз болои вай бояд сухани Аллоҳ – паёмбарии тасдиқкунандаи мақоми махсуси вай, иҷро шавад;
- Вай бояд аломатҳоро пешгуи карда тавонад ва муъҷизот нишон диҳад, ки нақши махсуси вайро тасдиқ намоянд;
- Вай бояд ҷазои вазнинтаринро дошт дода тавонад;
- Вай бояд шарту усулҳоеро ки ба воситаи он шахси муайян натиҷаи шустани гуноҳро донад, диҳад.
Назофат ва тавлиди муъҷизавӣ
Дар сураи “Марям” чунин суханони Ҷабраилро мехонем, ки ба Марям муроҷиат мекунад: “... Ман танҳо расули Худои туям, токи ба ту писари тоза ҳадя кунем” (19:19). Дар ин оят аломати тоза” бо калимаи “закия” ишора шудааст, ки решаи он “назофат” (ба монанди калимаи “закот”) аст. Мазмуни дуввуми ин калима: “покиза” Дар бораи покизагии Писари Марям чунин ҳадис хеле олӣ шаҳодат медиҳад:
“Паёмбар гуфт: “На ягон кудак, ба ғайр аз Марям ва писари вай, бе оне таваллуд намешавад ки вайро шайтон расида бошад, баъди он вай ба фарёд шуруъ мекунад, чунки вайрон шайтон расидааст””. (ас- Саҳиҳ ал – Бухорӣ, ҷ. 6, с.54).
Мо дар ин ҷой мебинем, ки Писари Марям - Исо, ба таври назаррас аз тамоми паёмбароне фарқ мекунад, ки сифати покизагии муталоқо доштанд. Худи тавлиди Исо фарқи вайро аз одамони дигар нишон медиҳад, ки дар ҳар кадом вақт дар руи замин таваллуд шудаанд: Вай (Марям) гуфт: “Чи тавр ман писардор шуданам мумкин аст? Охир маро инсоне нарасидааст ва ман зинокор нестам”. Вай гуфт: “Худои ту чунин гуфт: “Ин барои ман – осон аст” ...Ва вай (Марям) уро бурда бо вай ба макони дур рафт” (19:20 - 22).
“Паёмбар гуфт: “На ягон кудак, ба ғайр аз Марям ва писари вай, бе оне таваллуд намешавад ки вайро шайтон расида бошад, баъди он вай ба фарёд шуруъ мекунад, чунки вайрон шайтон расидааст””. (ас- Саҳиҳ ал – Бухорӣ, ҷ. 6, с.54).
Мо дар ин ҷой мебинем, ки Писари Марям - Исо, ба таври назаррас аз тамоми паёмбароне фарқ мекунад, ки сифати покизагии муталоқо доштанд. Худи тавлиди Исо фарқи вайро аз одамони дигар нишон медиҳад, ки дар ҳар кадом вақт дар руи замин таваллуд шудаанд: Вай (Марям) гуфт: “Чи тавр ман писардор шуданам мумкин аст? Охир маро инсоне нарасидааст ва ман зинокор нестам”. Вай гуфт: “Худои ту чунин гуфт: “Ин барои ман – осон аст” ...Ва вай (Марям) уро бурда бо вай ба макони дур рафт” (19:20 - 22).
Барои чи Меҳрубон пайғамбаронро ирсол мекунад?
Ҳамаи пайғамбарон мардумро ба риояи Фармудаҳои Худо васият мекарданд. Онҳо суханҳои фаромушшудаи Худои Мутаъолро ёрдрас мекарданд, баробари даъват кардан ба тавба кардан ва ибодат ба Худои ҳақиқӣ: “Ман ба назди шумо ҳамаи Бандагон, пайғамбаронамро аз саҳарии барвақт ирсол кардам, гуфтам: ҳар яки шумо аз роҳи бади худ баргардед ва рафтори худро ислоҳ кунед ва худоҳои дигарро напарастед, токи ба онҳо хизматкарда набошед; ва дар ин замин зиндагӣ хоҳед кард ”( пайғамбар Ирмиё). Аммо ин фарқияти асосии пайғамбарон аз дигар муъминон нест, ки инчунин қобилияти наздикони худро ба роҳи рост ҳидоят карданро доранд. Хизмати асосии пайғамбар – Ваҳий Худои мутаъолро дар бораи вақти оянда расонидан, яъне пешгуӣ кардан аст. Инчунин ҳамаи пайғамбарон то пайғамбар Яҳё дар бораи омадани Оне мегуфтанд, ки мардумро аз хашми одилонаи Худои мутаъол ва ҷазои вай барои гуноҳон халос мекунад.
Пайғамбарон пешгуи мекарданд, ки Раҳокунанда аз насли подшоҳ Довуд пайдо мешавад: “Ана он рузҳое мерасанд, ки Худованд мегуяд, ва ман ба подшоҳ Довуд Соҳаи адолатро барқарор мекунам ва бигзор Подшоҳ шавад ва амали хирадмандона кунад ва дар руи замин ҳақиқат ҷорӣ карда ҳукм кунад”; Вай писари духтараке ки шавҳарро надидааст, мебошад: “Инак худи Худо ба шумо аломат нишон медиҳад” Духтар (бокира) дар шикамаш қабул карда Писар мезояд ва ба Вай ном медиҳанд: “Иммануил” (Пайғамбар Исо, 7:14).
Пайғамбар Дониёл аниқ вақти омадани Раҳокунандаро гуфтааст: “Ҳафтоду ҳафтум аз ҷониби мардуми ту муайян шудааст ва барои шаҳри муқаддаси ту, токи ҷурмҳо пушонида шаванд, гуноҳон муҳр гузошта шаванд ва беқонунӣ бекор шавад, токи ҳақиқати абадӣ пеш оварда шавад ва пешбинӣ ва пайғамбар муҳргузорӣ шаванд ва Муқаддаси муқаддастарин молида шавад ” (9:24).
Саршавии ҳисобкунии ин 490 сол баровардани фармони подшоҳ Артахшас дар соли 453 то асри мо, дар бораи барқарор кардани Байтулмуқаддас аст. Ҳаҷман баробар чунин сол то пайдоиши Исо ва то шаҳодат оиди Вай аз пайғамбар Яҳё гузаштааст. Инҷил ин шаҳодатро чунин пешниҳод мекунад:
“Дар рузи дигар Ҷуун ба пеши ва оянда Исоро мебинад ва мегуяд: Ана Барраи Худо ки ба худ гуноҳи оламро мегирад” Ин он аст ки дар борааш гуфта будам: Аз паси ман Марде меояд, ки дар пеши ман истод, чунки Вай дар пеш аз ман буд. Ман намедонистам Вайро; аммо барои он омад токи дар об салиб кунад, токи Вай барои Исроил аён гардад. Ва Ҷуун шаҳодат дод, баробари гуфтани он: ман Руҳро дидам, ки аз осмон мефаромад, ҳамчун кабутар, ва ба Он бошанда. Ман Вайро намедонистам; аммо Касе ки маро барои дар об салиб кардан фиристод ба ман гуфт: барои Ки Руҳеро мебинӣ ки нозил мешавад ва дар Он ворид мешавад, Яъне бо Руҳи Қудси салибкунанда. Ва ман дидам ва шаҳодат додам, ки Вай Писари Худо аст.” (Яҳё, 1:29-36).
Дар ин ҷой шаҳодати дигари муҳим оиди Раҳокунанда кушода мешавад: Яҳё вайро “ Писари Худо” меномад”. Мебинем, ки бо ин суханон пайғамбар Яҳё – бандаи пурғайрати Худои мутаъол чи мехост гуяд.
Пайғамбарон пешгуи мекарданд, ки Раҳокунанда аз насли подшоҳ Довуд пайдо мешавад: “Ана он рузҳое мерасанд, ки Худованд мегуяд, ва ман ба подшоҳ Довуд Соҳаи адолатро барқарор мекунам ва бигзор Подшоҳ шавад ва амали хирадмандона кунад ва дар руи замин ҳақиқат ҷорӣ карда ҳукм кунад”; Вай писари духтараке ки шавҳарро надидааст, мебошад: “Инак худи Худо ба шумо аломат нишон медиҳад” Духтар (бокира) дар шикамаш қабул карда Писар мезояд ва ба Вай ном медиҳанд: “Иммануил” (Пайғамбар Исо, 7:14).
Пайғамбар Дониёл аниқ вақти омадани Раҳокунандаро гуфтааст: “Ҳафтоду ҳафтум аз ҷониби мардуми ту муайян шудааст ва барои шаҳри муқаддаси ту, токи ҷурмҳо пушонида шаванд, гуноҳон муҳр гузошта шаванд ва беқонунӣ бекор шавад, токи ҳақиқати абадӣ пеш оварда шавад ва пешбинӣ ва пайғамбар муҳргузорӣ шаванд ва Муқаддаси муқаддастарин молида шавад ” (9:24).
Саршавии ҳисобкунии ин 490 сол баровардани фармони подшоҳ Артахшас дар соли 453 то асри мо, дар бораи барқарор кардани Байтулмуқаддас аст. Ҳаҷман баробар чунин сол то пайдоиши Исо ва то шаҳодат оиди Вай аз пайғамбар Яҳё гузаштааст. Инҷил ин шаҳодатро чунин пешниҳод мекунад:
“Дар рузи дигар Ҷуун ба пеши ва оянда Исоро мебинад ва мегуяд: Ана Барраи Худо ки ба худ гуноҳи оламро мегирад” Ин он аст ки дар борааш гуфта будам: Аз паси ман Марде меояд, ки дар пеши ман истод, чунки Вай дар пеш аз ман буд. Ман намедонистам Вайро; аммо барои он омад токи дар об салиб кунад, токи Вай барои Исроил аён гардад. Ва Ҷуун шаҳодат дод, баробари гуфтани он: ман Руҳро дидам, ки аз осмон мефаромад, ҳамчун кабутар, ва ба Он бошанда. Ман Вайро намедонистам; аммо Касе ки маро барои дар об салиб кардан фиристод ба ман гуфт: барои Ки Руҳеро мебинӣ ки нозил мешавад ва дар Он ворид мешавад, Яъне бо Руҳи Қудси салибкунанда. Ва ман дидам ва шаҳодат додам, ки Вай Писари Худо аст.” (Яҳё, 1:29-36).
Дар ин ҷой шаҳодати дигари муҳим оиди Раҳокунанда кушода мешавад: Яҳё вайро “ Писари Худо” меномад”. Мебинем, ки бо ин суханон пайғамбар Яҳё – бандаи пурғайрати Худои мутаъол чи мехост гуяд.
Каломи Аллоҳ
Дар бораи тавлиди Исо дар Қуръон чунин гуфта мешавад: “Ана фариштагон гуфтанд: “Эй Марям! Ана, Аллоҳ туро бо хабари хуш хурсанд мекунад дар бораи Калом аз Вай, ки номи вай Исои Масеҳ аст, писари Марям, дар ҷалолат ва дар олами наздику охирин аз наздикон аст”. (Қуръон, 3:45). Яъне дар ин ҷой на ҳамин тавр Исо “Калом” номида мешавад, аммо Аллоҳ алоқаи махсуси Вай ва Ал Масеҳро махсус нишон медиҳад. Чи тавре дар мо ақида пайдо мешавад - ва ин ягон иртибот ба тавлиди муқарарии фарзандон надорад, ҳамин тариқ Аллоҳ доро аст (ва ё тавлид мекунонад) Каломи Худро – ва ин тавлид (ҳамчун тавлиди ақида) ягон муносибат ба насли инсонӣ надорад. Ин - усули интиқол додани муносибати махсуси мавҷуда байни Худои Мутаъол ва Каломи Илоҳии Вай аст. Барои ин ҳам Исои Масеҳ метавонад ба таври одилона Писари Худо номида шавад, чунки Вай абадӣ аз Аллоҳи пайдошуда аст; Шахсияте, ки ба замин нозил шуда, ва Писари Марям аст. Муфассалтар оиди он Инҷил мегуяд: “Дар ибтидо Калом буд, ва Калом аз Худо буд ва Калом Худо буд. Он сараввал дар Худо буд. Ҳама ба воситаи вай шуруъ шуд, ва бе Вай чизе шуруъ нашуда буд, ки шуруъшаванда буд”. (Яҳё, 1:1 - 3). Дар бораи нақши Калом ва офариниши ҷаҳон Қуръон низ мегуяд: “Вай - онест ки осмону заминро дар ҳақиқат офарид; дар он рузе ки Вай гуяд: “Бишав! - он мешавад. Каломи Вай - Ҳақиқат аст” ( Сураи 6:73). Инчунин дар бораи Калом Инҷил ҳам мегуяд: “Ва Калом ҷисм гардид ва бо мо зиндаги дошт, пур аз файз ва ҳақиқат” (Яҳё, 1:14).
Барои чӣ муъҷиза рух медиҳад?
Худои мутаъол ҳилаҳо нишон намедиҳад, ниятҳои Вай дар бораи одамон аз он иборат аст, ки Ҷалоли Худро ба воситаи муъҷизаҳое, ки ба инсон манфиат мебахшанд, ошкор намояд. Баробари гирифтани чунин манфиат, инсон бояд Парвардигорро мадҳу ҷалол намояд. Ҳамин тариқ пайғамбар Мусо аз биёбон обу санг баровард, оби талхро ба оби ширин мубаддал сохт, пайғамбар Ал – Ясиъ обҳои Ариҳоро ислоҳ намуд, бо дуои пайғамбар Илёс хушкӣ қатъ гардид.
Шаҳодат дар бораи муъҷизаҳои Исои Масеҳро на танҳо дар Оятҳо дарёфт кардан мумкин аст, балки дар китобҳои онҳое, ки Вайро ҳамчун Раҳокунанда қабул накард – Яҳудиён дарёфт кардан мумкин аст. Ва ин далели боарзиши ҳақиқӣ будани муъҷизаҳое, ки Вай меофарид, ба ҳисоб меравад, ҳамчунон ки ҳатто рақибон наметавонистанд дар бораи он муъҷизаҳо сукут кунанд. Қуръон инчунин чунин шаҳодатҳоро дар бар мегирад: “Бо ризогии Ман ту нобиноро (нобинои модарзод) ва махавро шифо мебахшидӣ, бо розигии Ман ту мурдагонро аз қабр зинда мебаровардӣ” (5:110). Инҷил на танҳо муъҷизаҳои шифобахширо ҳифз кардааст, балки се ҳодисаи зиндакунии мурдагон, аз гарди чашми нобино офаридан, муъҷизаҳои афзун кардани якчанд кулчаҳои нон барои сер кардани 5 ва 7 ҳазор одамон, аз об мубаддал кардани май дар маросими ақди никоҳиро низ дар бар дорад. Дар бораи шумораи чунин муъҷизаҳо чунин гуфтаанд: “Бисёр чизҳои дигарро низ халқ кардааст Исо; аммо агар оиди он муфассал нависем, фикр мекунам, ки китобҳои навишта дар тамоми олам ҷой намешаванд” (Яҳё, 21:25)
Исо гуфтааст: “...вақте ба Ман бовар надоред, ба амалҳои Ман бовар кунед, токи фаҳмеду бовар кунед...” (Яҳё, 10,38). Баробари гуфтани чунин суханҳо Исои Масеҳ мехост нишон диҳад онро ки чи тавр амалҳои Вай (муъҷизаҳо) аз муъҷизаҳои пайғамбарони пешин бартарӣ доранд, ва ба Вай боварӣ зиёдтар аст, назар ба пайғамбари оддӣ, Исо мехоҳад, ки вайро “шиносанд” ҳамчун пайғамбари Раҳокунанда, Ал - Масеҳ шиносанд, зиёда аз он Вай бевосита мегуяд “Ба Оне ки Падар муқаддас кард ва ба олам фиристод, шумо мегуед: кофирӣ мекунӣ, чунки Ман гуфтам: Ман Писари Худо ҳастам? Агар ман амалҳои Падари Худро наофарам, ба Ман бовар накунед; агар офарам, онгоҳ вақте ба Ман бовар надоред, ба амалҳои Ман бовар кунед, токи фаҳмеду бовар кунед, ки Падар дар ман асту ман дар Падар ҳастам” (Яҳё, 10, 38).
Инсониятро бо Худо мусолиҳа бахшид, зиндашавии Вай ба ҳамаи нишон дод, ки инсон аз гуноҳи беқонуниҳои худ озод аст ва метавонад ҳамчун Исо зиндашавии одилона дар ҳаёти оянда ёбад. Исо онро содир намуд, ки пайғамбар Осиё пешгуи карда буд, ки дар соли 730 то асри мо зиндаги кардааст:
“Аз ҳукми дузах Ман онҳоро мешуям, аз марг онҳоро халос мекунам” Марг! Неши ту дар куҷос? Ғалабаи ту дар куҷост? Аз карда пушймонӣ дар он дар Ман намешавад” (13:14).
Шаҳодат дар бораи муъҷизаҳои Исои Масеҳро на танҳо дар Оятҳо дарёфт кардан мумкин аст, балки дар китобҳои онҳое, ки Вайро ҳамчун Раҳокунанда қабул накард – Яҳудиён дарёфт кардан мумкин аст. Ва ин далели боарзиши ҳақиқӣ будани муъҷизаҳое, ки Вай меофарид, ба ҳисоб меравад, ҳамчунон ки ҳатто рақибон наметавонистанд дар бораи он муъҷизаҳо сукут кунанд. Қуръон инчунин чунин шаҳодатҳоро дар бар мегирад: “Бо ризогии Ман ту нобиноро (нобинои модарзод) ва махавро шифо мебахшидӣ, бо розигии Ман ту мурдагонро аз қабр зинда мебаровардӣ” (5:110). Инҷил на танҳо муъҷизаҳои шифобахширо ҳифз кардааст, балки се ҳодисаи зиндакунии мурдагон, аз гарди чашми нобино офаридан, муъҷизаҳои афзун кардани якчанд кулчаҳои нон барои сер кардани 5 ва 7 ҳазор одамон, аз об мубаддал кардани май дар маросими ақди никоҳиро низ дар бар дорад. Дар бораи шумораи чунин муъҷизаҳо чунин гуфтаанд: “Бисёр чизҳои дигарро низ халқ кардааст Исо; аммо агар оиди он муфассал нависем, фикр мекунам, ки китобҳои навишта дар тамоми олам ҷой намешаванд” (Яҳё, 21:25)
Исо гуфтааст: “...вақте ба Ман бовар надоред, ба амалҳои Ман бовар кунед, токи фаҳмеду бовар кунед...” (Яҳё, 10,38). Баробари гуфтани чунин суханҳо Исои Масеҳ мехост нишон диҳад онро ки чи тавр амалҳои Вай (муъҷизаҳо) аз муъҷизаҳои пайғамбарони пешин бартарӣ доранд, ва ба Вай боварӣ зиёдтар аст, назар ба пайғамбари оддӣ, Исо мехоҳад, ки вайро “шиносанд” ҳамчун пайғамбари Раҳокунанда, Ал - Масеҳ шиносанд, зиёда аз он Вай бевосита мегуяд “Ба Оне ки Падар муқаддас кард ва ба олам фиристод, шумо мегуед: кофирӣ мекунӣ, чунки Ман гуфтам: Ман Писари Худо ҳастам? Агар ман амалҳои Падари Худро наофарам, ба Ман бовар накунед; агар офарам, онгоҳ вақте ба Ман бовар надоред, ба амалҳои Ман бовар кунед, токи фаҳмеду бовар кунед, ки Падар дар ман асту ман дар Падар ҳастам” (Яҳё, 10, 38).
Инсониятро бо Худо мусолиҳа бахшид, зиндашавии Вай ба ҳамаи нишон дод, ки инсон аз гуноҳи беқонуниҳои худ озод аст ва метавонад ҳамчун Исо зиндашавии одилона дар ҳаёти оянда ёбад. Исо онро содир намуд, ки пайғамбар Осиё пешгуи карда буд, ки дар соли 730 то асри мо зиндаги кардааст:
“Аз ҳукми дузах Ман онҳоро мешуям, аз марг онҳоро халос мекунам” Марг! Неши ту дар куҷос? Ғалабаи ту дар куҷост? Аз карда пушймонӣ дар он дар Ман намешавад” (13:14).
Марг аз болои кӣ ҳоким нест?
Инсон ягон чизе аз худ надорад, ба вай ҳама чиз аз ҷониби Худои мутаъол дода шудааст, ва марг -ягона чизест, ки гуноҳони худро инсон метавонад бо он пушонад. Агарки инсон метавонист фидяи сазовор бар ивази ҳаёташ диҳад, вай метавонист намирад. Пайғамбар Довуд дар ин бора чунин мегуяд: “Инсон ба ҳеҷ ваҷҳ бародари худро халос карда наметавонад ва ба Худо фидя барои вай намедиҳад: арзиши халос кардани ҷони онҳо гарон аст ва ончунон то абад намешавад, токи касе зинда боқӣ монаду қабрҳоро набинад” (Забур, 48:8- 10).
Аммо Исои Масеҳ на танҳо - инсон аст, Вай – Каломи Аллоҳ аст, Ягона онест, ки сазовори марг нест, чунки вай ягон гуноҳе накардааст. Исо бевосита гуфтааст, ки Вай - ба мисли пайғамбарони дигар нест, ки мурдаанд. Ҳатто душманони Вай - яҳудон, баробари фаҳмидани он ба Вай мегуфтанд: “Наход, ки Ту аз падари мо Иброҳим, ки мурдааст, боло ҳастӣ? Ва пайғамбарон мурданд: Ту худро бо чӣ мекунӣ” (Яҳё, 8:53). Зиёда аз он, Исо ҳукмдории ихтиёрдорӣ кардани ҳаёту мамоташ аст: “...Ман ҳаёти Худамро медиҳам, токи бори дигар онро қабул кунам. Онро аз Ман касе намегирад, аммо Ман Худам онро медиҳам. Ман ҳукми додани он ва ҳукми аз нав қабул кардани онро дорам” (Яҳё, 10:18). Дар ин ҷой аёнан нишон медиҳад, ки Вай – Раҳокунанда аст, ҳаёти Худашро ҳамчун фидя барои гуноҳони одамон медиҳад, аммо Он ба ҳаёт бармегардад, чунки барои ин ҳукм дорад.
Оиди он ки Исо чи тавр барои беқонунии мо фидя мекунад 700 сол пеш аз ҳодиса, ки дар Инҷил пайғамбар Исаия тавсиф кардааст, пешгуӣ кардааст:
“Вай дар назди мардум хор ва паст буд, марди ғамзада ва беморӣ дида, ва мо руи худро аз Вай гардонидем;” Вай ҳақир буд, ва мо Вайро ба ҷое намегузоштем. Аммо Вай ба худ нотавонии морор гирифт ва бемории морор бурд; мо фикр кардем, ки Вай дар ҳайрат афтанда, ҷавобинанда буд ва аз Худо нобудшаванда. Аммо Вай эътироз гашта буда барои гуноҳони мо ва уқубаткашанд барои беқонуниҳои мо; ҷазои олами мо дар Вай буд, ва бо ҷароҳатҳои Вай мо сиҳат меёфтем.
(Исаия, 53:1 -5).
Дар Исо, Писари Марям Раҳокунандаро нашинохта, яҳудон Вайро ба қатл - салибкунӣ доданд, бо ин амал бе ихтиёр пайғамбарии қадимаро амалӣ карданд. Дар бораи характери қатл ҳоло 1000 сол пеш Довуд навишта буд. Тавсифи вай он қадар дақиқ буд, ки чунин таассурот ҳаст гуё пайғамбар шахсан дар вақти Шустани гуноҳ иштирок дошта бошад.
Аён аст, ки ҳодисаҳои тавсифшаванда аз ҷониби Худои мутаъол халқ шуда. Иҷрои он мазмуни бузургтарин дошт: Барои гуноҳони одамон адолати Худои фидя карда шавад. Аммо, баробари амалӣ кардани фикри кардааш Худои мутаъол наметавонист Раҳокунандаро дар умқи ҷаҳаннам боқи гузорад, дар акси ҳол Вай Бахшанда намешуд. Дар акси ҳолат шаҳодати ғолибият аз болои беқонунӣ ва аломати махсус барои ба дин бовар кардагон намешуд.
Аз ин сабаб ҳам, Исо дар рузи севвум (чи тавре ваъда дода буд) зинда мешавад. Дар Қуръон Исои Масеҳ чунин суханҳо мегуяд: “Ва сулҳ ба ман дар он руз, ки ман тавлид шудам, ва дар рузе ки мемирам, дар рузе ки зинда мешавам!” (19:33).
Дар ҳақиқат, тавлиди Вай аз ҷониби фариштагон қайд шудааст, марги Вай - (конец страницы)
Аммо Исои Масеҳ на танҳо - инсон аст, Вай – Каломи Аллоҳ аст, Ягона онест, ки сазовори марг нест, чунки вай ягон гуноҳе накардааст. Исо бевосита гуфтааст, ки Вай - ба мисли пайғамбарони дигар нест, ки мурдаанд. Ҳатто душманони Вай - яҳудон, баробари фаҳмидани он ба Вай мегуфтанд: “Наход, ки Ту аз падари мо Иброҳим, ки мурдааст, боло ҳастӣ? Ва пайғамбарон мурданд: Ту худро бо чӣ мекунӣ” (Яҳё, 8:53). Зиёда аз он, Исо ҳукмдории ихтиёрдорӣ кардани ҳаёту мамоташ аст: “...Ман ҳаёти Худамро медиҳам, токи бори дигар онро қабул кунам. Онро аз Ман касе намегирад, аммо Ман Худам онро медиҳам. Ман ҳукми додани он ва ҳукми аз нав қабул кардани онро дорам” (Яҳё, 10:18). Дар ин ҷой аёнан нишон медиҳад, ки Вай – Раҳокунанда аст, ҳаёти Худашро ҳамчун фидя барои гуноҳони одамон медиҳад, аммо Он ба ҳаёт бармегардад, чунки барои ин ҳукм дорад.
Оиди он ки Исо чи тавр барои беқонунии мо фидя мекунад 700 сол пеш аз ҳодиса, ки дар Инҷил пайғамбар Исаия тавсиф кардааст, пешгуӣ кардааст:
“Вай дар назди мардум хор ва паст буд, марди ғамзада ва беморӣ дида, ва мо руи худро аз Вай гардонидем;” Вай ҳақир буд, ва мо Вайро ба ҷое намегузоштем. Аммо Вай ба худ нотавонии морор гирифт ва бемории морор бурд; мо фикр кардем, ки Вай дар ҳайрат афтанда, ҷавобинанда буд ва аз Худо нобудшаванда. Аммо Вай эътироз гашта буда барои гуноҳони мо ва уқубаткашанд барои беқонуниҳои мо; ҷазои олами мо дар Вай буд, ва бо ҷароҳатҳои Вай мо сиҳат меёфтем.
(Исаия, 53:1 -5).
Дар Исо, Писари Марям Раҳокунандаро нашинохта, яҳудон Вайро ба қатл - салибкунӣ доданд, бо ин амал бе ихтиёр пайғамбарии қадимаро амалӣ карданд. Дар бораи характери қатл ҳоло 1000 сол пеш Довуд навишта буд. Тавсифи вай он қадар дақиқ буд, ки чунин таассурот ҳаст гуё пайғамбар шахсан дар вақти Шустани гуноҳ иштирок дошта бошад.
Аён аст, ки ҳодисаҳои тавсифшаванда аз ҷониби Худои мутаъол халқ шуда. Иҷрои он мазмуни бузургтарин дошт: Барои гуноҳони одамон адолати Худои фидя карда шавад. Аммо, баробари амалӣ кардани фикри кардааш Худои мутаъол наметавонист Раҳокунандаро дар умқи ҷаҳаннам боқи гузорад, дар акси ҳол Вай Бахшанда намешуд. Дар акси ҳолат шаҳодати ғолибият аз болои беқонунӣ ва аломати махсус барои ба дин бовар кардагон намешуд.
Аз ин сабаб ҳам, Исо дар рузи севвум (чи тавре ваъда дода буд) зинда мешавад. Дар Қуръон Исои Масеҳ чунин суханҳо мегуяд: “Ва сулҳ ба ман дар он руз, ки ман тавлид шудам, ва дар рузе ки мемирам, дар рузе ки зинда мешавам!” (19:33).
Дар ҳақиқат, тавлиди Вай аз ҷониби фариштагон қайд шудааст, марги Вай - (конец страницы)
Чи тавр ба роҳи рост бояд истод
Бо вуҷуди он ки Исои Масеҳ ба Парвардигор барои гуноҳони одамон фидя овард, Вай аз мо итоат карданро талаб мекунад, ки ба воситаи он мо метавонем шахсан барои худ натиҷа барои Раҳокунандаи Вай гирем:
“Барои ҳамин ҳам аз хашми Вай битарсед ва итоат кунед” (3:50); “Охир ба ман саҷда кунед! Ин - роҳи рост аст”, (43:61) - ҳамчуноне ки Қуръон суханони Исои Масеҳро мерасонад. Ва барои мутеъ будан ба Исо лозим аст чунин иродаи Вайро иҷро кард:
Боварӣ: “Боваркунанда ба Писар ҳаёти абадӣ дорад, нобовар ба Писар ҳаётро намебинад, аммо ғашми Худо дар он мешавад” (Яҳё 3:36).
Таъмид: “Касе ки бовар дорад ва таъмид мекунад, халос мехурад; касе ки бовар надорад, маҳкум мешавад” (Инҷил мутобиқи Марк, 16:16).
Иҷро кардани аҳком: “Агар Маро дуст доред, аҳкоми Маро иҷро кунед” (Яҳё, 14:15).
Ин се амал: бовар кардан ба бахшиши гуноҳ; таъмиди тозакунандаи гуноҳ, ва ҳаёт аз руи аҳком барои он пурра кофи аст токи бо виҷдони соф дар назди Парвардигор бошем, дар вақти марг ба ҷаннат афтем, боре ҳам дузахро набинем, дар вақти зинда шудан дар Рузи
Охират ҳадя гирем, ва боз дар ин ҷой, дар замин, дар дили худ нафаси Парвардигорро қабул кунем, ки танҳо бо он кушода мешавад, ки Киро вай Худаш аз палидӣ тоза кардааст. Ин Шартномаи байни Аллоҳ ва инсон ба таври ҳамешагӣ бо хуни Исои Масеҳ муҳр шудааст, ҳамчуноне ки вайро вайрон кардан мумкин нест.
Ва ба мо аллакай чунин суханон дахл дорад: “ мумкин шумо бахшида шудед!” (Қуръон, 6:155), барои он ки ҳар яке ки се шарти Шартномаи бахшишро иҷро мекунад, ба таври кафолатӣ ваъдаи аз ҷониби Раҳокунанда додашударо, чи тавре вай гуфтааст мегирад:
“Бигзор дили шумо шарм накунад; ба Худо бовар кунед ва ба Ман бовар кунед. Дар хона Падари Маро дорандагон зиёданд. Агар чунин нест, Ман гуфтам ба шумо: Ман барои ба шумо ҷой омода кардан меравам. Ва вақте меравам ва ба шумо ҷой омода мекунам, боз омада шуморо ба Худ мегирам, токи шумо ҳам дар ҷое ки Ман ҳастам, бошед (Яҳё, 14:1-3)”.
“Барои ҳамин ҳам аз хашми Вай битарсед ва итоат кунед” (3:50); “Охир ба ман саҷда кунед! Ин - роҳи рост аст”, (43:61) - ҳамчуноне ки Қуръон суханони Исои Масеҳро мерасонад. Ва барои мутеъ будан ба Исо лозим аст чунин иродаи Вайро иҷро кард:
Боварӣ: “Боваркунанда ба Писар ҳаёти абадӣ дорад, нобовар ба Писар ҳаётро намебинад, аммо ғашми Худо дар он мешавад” (Яҳё 3:36).
Таъмид: “Касе ки бовар дорад ва таъмид мекунад, халос мехурад; касе ки бовар надорад, маҳкум мешавад” (Инҷил мутобиқи Марк, 16:16).
Иҷро кардани аҳком: “Агар Маро дуст доред, аҳкоми Маро иҷро кунед” (Яҳё, 14:15).
Ин се амал: бовар кардан ба бахшиши гуноҳ; таъмиди тозакунандаи гуноҳ, ва ҳаёт аз руи аҳком барои он пурра кофи аст токи бо виҷдони соф дар назди Парвардигор бошем, дар вақти марг ба ҷаннат афтем, боре ҳам дузахро набинем, дар вақти зинда шудан дар Рузи
Охират ҳадя гирем, ва боз дар ин ҷой, дар замин, дар дили худ нафаси Парвардигорро қабул кунем, ки танҳо бо он кушода мешавад, ки Киро вай Худаш аз палидӣ тоза кардааст. Ин Шартномаи байни Аллоҳ ва инсон ба таври ҳамешагӣ бо хуни Исои Масеҳ муҳр шудааст, ҳамчуноне ки вайро вайрон кардан мумкин нест.
Ва ба мо аллакай чунин суханон дахл дорад: “ мумкин шумо бахшида шудед!” (Қуръон, 6:155), барои он ки ҳар яке ки се шарти Шартномаи бахшишро иҷро мекунад, ба таври кафолатӣ ваъдаи аз ҷониби Раҳокунанда додашударо, чи тавре вай гуфтааст мегирад:
“Бигзор дили шумо шарм накунад; ба Худо бовар кунед ва ба Ман бовар кунед. Дар хона Падари Маро дорандагон зиёданд. Агар чунин нест, Ман гуфтам ба шумо: Ман барои ба шумо ҷой омода кардан меравам. Ва вақте меравам ва ба шумо ҷой омода мекунам, боз омада шуморо ба Худ мегирам, токи шумо ҳам дар ҷое ки Ман ҳастам, бошед (Яҳё, 14:1-3)”.